• Ποιήματα +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Α´ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

    ΔΕΗΣΙΣ
    (Ἐράνισμα ἐκ τῶν Ψαλμῶν)

    Πρὸς σὲ τὰς χεῖράς μου, πρὸς σὲ τοὺς ὀφθαλμούς μου αἴρω,
    τὰ φλέγοντά μου δάκρυα θυσίαν σοὶ προσφέρω·
    ἐτάκη ἡ καρδία μου, ὡσεὶ κηρός, ἐντός μου·
    ἐλέησόν με, ὁ Θεός, σπλαγχνίσου, ὁ Θεός μου.

    Εἶναι πολὺ τὸ πέλαγος, πολύ, τῶν οἰκτιρμῶν σου·
    ἡ προσευχή μου εἰς ναὸν φοιτᾷ τὸν ἅγιόν σου·
    εἰς κρίσιν μὲ τὸν δοῦλόν σου μὴ θέλῃς νὰ εἰσέλθῃς,
    πρὶν ἢ μὲ τὰ ἐλέη σου ἐπὶ τῆς γῆς κατέλθῃς.

    Ἡ δόξα σου ὡς οὐρανὸς ἀτέραμνος ἁπλοῦται·
    ἐνώπιόν σου, ὁ Θεός, θνητὸς δὲν δικαιοῦται·
    τὸ ὄνομά σου ἄπειρον πληροῖ τὴν οἰκουμένην·
    σὺ τὴν ψυχήν μου οἴκτειρον τὴν καταβεβλημένην.

    Ἡ ὕπαρξίς μου εἰς φθορὰν καὶ σκοτασμὸν κατέβη·
    κατέστην τῶν μισούντων με καὶ τῶν ἐχθρῶν μου χλεύη·
    οἱ συγγενεῖς μου μ᾿ ὕβριζον, μ᾿ ἐνέπαιζον οἱ φίλοι,
    τὰς κεφαλάς των σείοντες, λαλοῦντες μὲ τὰ χείλη.

    Καὶ πάντες οἱ θεώμενοι σκληρῶς μὲ κατηρῶντο,
    καὶ τόσα βέλη κατ᾿ ἐμοῦ καὶ ξίφη ἡμιλλῶντο·
    ὤ, πότε, πότε, Κύριε, θὰ παύσῃς τὴν ὀργήν σου;
    πᾶσαν αὐγὴν τὸ στόμα μου λαλεῖ τὴν αἴνεσίν σου.

    Ἀνωφελὴς ὁ βίος μου ἐνώπιόν σου ρέει·
    πᾶσα πνοὴ καὶ ὕπαρξις τὸ πρόσκαιρόν

    Read More
  • Ὑμνογραφικά +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Β´ ΥΜΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ

    ΚΑΝΩΝ ΙΚΕΤΗΡΙΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ
    ΘΕΟΤΟΚΟΝ ΤΗΝ ΓΟΡΓΟΕΠΗΚΟΟΝ
    οὗ ἡ ἀκροστιχίς· «Νήφων Ἀλέξανδρός τε τῇ μεσιτρίᾳ».

    ᾨδὴ α´. Ἦχος πλ. δ´. Ὑγρὰν διοδεύσας.

    Νεκρῶσαι τὸν ἔξω ἐπιποθῶν καὶ ζωοποιῆσαι νεκρωθὲν τὸ πνευματικόν, πρὸς σὲ μόνην, Ἄχραντε, προστρέχω, τὴν ἀρωγὸν τὴν ἐμήν, καὶ προστάτιδα.

    Ἡ κόσμον φωτίσασα τὸν τυφλόν, καὶ τὸν τῆς μορφῆς σου ἐπιτρίψασα καπνιστήν, καὶ τοῦτον οἰκτείρασα δὲ πάλιν, σὺ φώτισόν με, σεμνὴ παναμώμητε.

    Φωνῆς σου ἀκούων τῆς φοβερᾶς, οὐχ ὅμως συνῆκεν ὁ ἀμόναχος μοναχός, πλὴν τοῦτον ἐπαίδευσας παιδείᾳ, τοῦ συνιέναι καὶ σῴζεσθαι, Πάναγνε.

    ᾨδὴ γ´. Οὐρανίας ἁψῖδος.

    Ὡς μεθύων ἀπαύστως, ὡς ὑβριστὴς Πάναγνε, καὶ ὡς ῥᾳθυμῶν ἐγενήθην ἐν ταῖς ἡμέραις μου, ταῖς πονηραῖς ἀληθῶς· ἡ προστασία μου σφόδρα ἐμακρύνθη· σῶσόν με, νήφειν με ποίησον.

    Νήφων εἴην, Παρθένε, ἐν τῷ ναῷ σήμερον, τῆς ἀφθάρτου δόξης ἣν ἔχεις, λαβοῦσα Δέσποινα, ἐκ τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ, μὴ ὀνειδίσῃ με μέθην, Φινεὺς Ὀφιονεύς τε, ὁ τούτου κασίγνητος.

    Ἀποροῦσα ἐκείνη, ὅπως στοργὴν τρέψειε, τὴν τῆς στειρωθείσης νηδύος, ᾔτει δακρύουσα καρπὸν τῆς μήτρας αὐτῆς· στοργὴν δ᾿ ἐγὼ κεκτημένος, σὲ οὐκ ἔχω Δέσποινα, ὅπως ὑμνήσω σε.

    Λυμαντὴρ τῆς Εἰκόνος, τῆς σῆς σεπτῆς Ἄχραντε, καὶ βεβηλωτής τις ὁ πάλαι Νεῖλος

    Read More
  • Σατιρικά +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Γ´ ΣΑΤΙΡΙΚΑ

    Ἦχος πλάγιος δ´

    Τί σε Κωνσταντῖνε καλέσωμεν; κληρονόμον χαμαλίκας, τῶν βαστάζων ἀρχηγόν, ἀλλακτὴν τοῦ Ἀνανία, ἀηδέστατον μωρόν· φωστῆρα τῆς Καλκούτας διαλάμποντα, χαμάλην τῶν παπάδων προεξάρχοντα, τῶν ἀχθοφόρων συνόμιλον· χαμάλμπασην ἀπαράμιλλον. Ἐγέμισες ἀηδίας τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

    Τί σε νῦν Ἀνδρέα καλέσωμεν; τῶν παιδίων χαϊδευτὴν ἢ ἀτσαλόγλωσσον αἰσχρόν, τῆς μποτίλιας ἐραστὴν ἢ ῥᾳδιοῦργον φοβερόν· μαντήλαν κεφαλήν σου ἀμπεχόμενον, τσαντίλαν διαρρέουσαν ὡς κόσκινον· εὐφυολόγον ἀνάλατον καὶ βωμολόχον ξετσίπωτον. Ἀλλοίμονον, θὰ κολάσῃς τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

    Τί σε ὀνομάσω Γρηγόριε; προβατίνες ἐμπολοῦντα μὲ κομμένες τὲς οὐρές, γαϊδουράκια καβαλοῦντα κότες φέροντα πεσκές, σοφράδες καὶ σκαφίδες ἐμπορεύοντα, βδομάδες, μέρες, νύκτες ταξιδεύοντα· ρεκλαματζὴν ἀξιέραστον καὶ χαμπαρτζὴν προθυμότατον. Ἡσύχασε, μὴ ταράσσῃς τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

    Τί σε Δημητράκη καλέσωμεν; μουσικὸν τῆς καραβάνας, ψάλτην τοῦ γλυκοῦ νεροῦ, ποὺ κοιτάζεις στὸ βιβλίο καὶ τὰ λὲς στὰ κουτουρού· ἰμάμην τῶν Χοτζάδων προεξάρχοντα, χαχάμην τῶν Μποχώρηδων ἐξάρχοντα· ἀμανετζὴν ἠχηρότατον καὶ μπατακτσὴν ὀχληρότατον. Μᾶς λίγωσες ἀπ᾿ τὴ γλύκα τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

    Τί σε Παναγιώτη καλέσωμεν; κακολόγον τῶν παπάδων, κλειδωτὴν τοῦ παγκαριοῦ, ἀνδραγάτην τῶν ψαλτάδων, κακὴ γλῶσσα τοῦ χωριοῦ· ζητοῦντα τὰ καλὰ καὶ τὰ συμφέροντα, τὰς λέξεις ποὺ δὲν ἔχουν ρῶ προφέροντα...

    (1954)

    Read More
  • Διορθωτικά +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Ε´ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΑ

    ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ

    Α´ Ὁ Διδάσκαλος καὶ τὸ «δηλαδὴ»

    Ἐδημοσιεύθη πρό τινος ὅτι εὐμαθεῖς καὶ εἰδικοὶ ἄνδρες ἀνέλαβον τὴν κριτικὴν ἐπιστασίαν καὶ διόρθωσιν τῶν ἐκκλησιαστικῶν βιβλίων, ὅσα μέλλουσι νὰ ἐκδοθῶσιν ἐκ τῶν Καταστημάτων Α. Κωνσταντινίδου, πρῴην Ἀνδρέου Κορομηλᾶ. Ἡ εἴδησις ἠκούσθη εὐαρέστως. Τῷ ὄντι, ἦτο καιρὸς νὰ γίνῃ κάτι διὰ τὰ ἐκκλησιαστικὰ βιβλία, τὰ ὁποῖα συνήθως ἐκδίδονται καὶ μετατυποῦνται ἐν Ἀθήναις καθ᾿ ὃν τρόπον γεννῶνται καὶ τρέφονται τὰ ἔκθετα.

    Οἱ Ἐπιτάφιοι Θρῆνοι καὶ ἄλλαι φυλλάδες, ὅσαι πληθύνονται ἀνὰ πᾶν ἔτος, ἐὰν ἐξακολουθήσουν νὰ ἐκδίδωνται καπηλικῷ τῷ τρόπῳ, ὅπως νῦν, ὀλίγα ἔτη θὰ περάσουν καὶ οὐδὲ λέξις θὰ μείνῃ ἐν τῷ κειμένῳ ὀρθή. Ἡ Ὀκτώηχος καὶ τὸ Ψαλτήριον, τ᾿ ἀνατυπωθέντα πολλάκις ἐν Ἀθήναις, βρίθουσι τυπογραφικῶν καὶ ἄλλων σφαλμάτων. Ἐκδόται τινὲς μάλιστα δὲν ὀκνοῦσι νὰ προσθέτωσιν εἰς τὰ ἐξώφυλλα τῶν ἱερῶν τούτων βιβλίων ρεκλάμες καὶ συστάσεις διὰ τὴν Χαλιμᾶν, τὸν Ναστραδὶν Χόντζαν, καὶ ἄλλα τέτοιας λογῆς βιβλία, ὅσα ἔτυχε νὰ ἐκδοθῶσιν ἐκ τοῦ αὐτοῦ καταστήματος.

    Τοῦ Μεγάλου Ὡρολογίου εἶχε γίνει πρὸ ἐτῶν καλὴ ὁπωσοῦν ἔκδοσις. Ἀλλ᾿ ὅμως καὶ αὕτη ἔφερε σφάλματα, ὁποῖα τὰ ἑξῆς: «Ἦτο ἡ δόξα Κυρίου εἰς τοὺς αἰῶνας». - «Ὁ Θεὸς κατατάξεις αὐτοὺς

    Read More
  • Θρησκευτικά +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Δ´ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

    Η ΕΒΔΟΜΑΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΘΩΝ

    ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

    Τὴν ἑσπέραν ταύτην κατ᾿ ἀρχαίαν παράδοσιν τῆς Ἐκκλησίας ψάλλεται ἐν τοῖς ἱεροῖς ναοῖς περὶ λύχνων ἁφὰς ὁ Ὄρθρος τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Δευτέρας, τῆς πρώτης ἡμέρας τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, καθ᾿ ἣν ὅλην τελοῦμεν ἑορτὰς εἰς ἀνάμνησιν τῶν σωτηρίων Παθῶν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἅτινα ὑπέστη διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ ἀνθρώπου.

    Καὶ κατὰ μὲν τὴν πρώτην ταύτην ἑσπέραν «μνείαν ποιούμεθα Ἰωσὴφ τοῦ Παγκάλου καὶ τῆς ὑπὸ τοῦ Κυρίου καταρασθείσης καὶ ξηρανθείσης συκῆς». Λαμβάνεται δ᾿ ἀπ᾿ ἀρχῆς Ἰωσὴφ ὁ υἱὸς τοῦ Ἰακώβ, ὡς τύπος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καθὼς δηλαδὴ ὁ Ἰωσὴφ δεινὰ ἔπαθεν ὑπὸ τῶν ἀδελφῶν του καὶ τέλος ἐπωλήθη εἰς Ἰσμαηλίτας, οὕτω καὶ ὁ κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς τοσαῦτα μέλλει νὰ πάθῃ ὑπὸ τῶν ἀγνωμόνων Ἰουδαίων, ἀλλὰ μετὰ τὰ πάθη καὶ τὰ δεινὰ μέλλει νὰ δοξασθῇ ὡς Βασιλεὺς ὕψιστος τοῦ κόσμου ὅλου σῴζων τὸν μετανοοῦντα ἄνθρωπον ἀπὸ τῆς καταπτώσεως καὶ τῆς ἐσχάτης διαφθορᾶς, ὅπερ ὁμοίως ὑπεδήλου ὁ Ἰωσήφ, ὅστις πωληθεὶς ἐδοξάσθη, καὶ τοὺς ἀδελφούς του ἔσωσεν. Οἱ ὑμνογράφοι τῆς Ἐκκλησίας καὶ μάλιστα ὁ ὑψιπέτης μουσουργὸς Κοσμᾶς, συνέθεντο τροπάρια κατανυκτικώτατα καὶ τρυφερά, ἅτινα ἐν ἤχῳ ἁρμόζοντι ψάλλονται

    Read More
  • Διάφορα +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Η´ ΔΙΑΦΟΡΑ

    [ΕΠΙΣΤΟΛΗ]

    Πρὸς τὸν Ἦχον Βαρὺν

    Μάλιστα· παρελείφθητε ἀκριβῶς σεῖς (=ὁ Ἦχος Βαρύς)· ἐθεωρήθητε, φαίνεται, περιττός, ἢ σχετικῶς ὁ πάντων τῶν ἤχων ἀμουσότερος. Καὶ ἰδού, ζητοῦντες λεπτομερείας, μεταβάλλομεν τὴν Ἐφημερίδα εἰς αὐτόχρημα Τυπικὸν τῆς Ἐκκλησίας.

    (1881)

    [Α´ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ]

    Κύριε Διευθυντὰ τῆς Ἐφημερίδος

    Ἀληθῶς οἱ πυροβολισμοὶ τοῦ Πάσχα, ἦσαν ἐφέτος ἀραιότεροι τῶν πέρυσι· μόνον ἐν τῷ Δ´ τμήματι ἀπὸ τοῦ ναοῦ τοῦ Αἰόλου ἠκούοντο ἀδιάκοποι πυροβολισμοί, δυστυχῶς δὲ ὁ ἀκάθεκτος οὗτος ἐνθουσιασμὸς ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς 10 π.μ. καὶ ἐξακολουθήσας μέχρι τῆς 3 μ.μ. ἐξήρχετο ἐκ τοῦ στρατιωτικοῦ ἀρτοποιείου. Οἱ ἐργάται, καὶ οἱ στρατιῶται τῆς φρουρᾶς, οἱ μὲν ἐκ τῶν αὐλῶν, οἱ δὲ ἐκ τῆς θύρας τοῦ καταστήματος ἐπυροβόλουν διὰ τῶν ὅπλων τῆς ὑπηρεσίας. Πολλοὶ δὲ ἀξιωματικοί, ἐφαίνοντο διὰ τῆς ἀνοχῆς αὐτῶν ἐμψυχοῦντες τοὺς στρατιώτας εἰς τὸ ἡρωικὸν ἔργον, διὰ τὸ ὁποῖον εἶχον ἀνὰ χεῖρας τὰ ὅπλα τοῦ δημοσίου.

    (1887)

    [Β´ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ]

    Κύριε Διευθυντὰ τῆς Ἐφημερίδος

    Καταχωρίσατε, παρακαλῶ, τὰ ἑξῆς ὀλίγα:

    Πολὺ ἕωλός μοι ἐφάνη ὁ Αἴολος, ὁ θεὸς τῶν ἀνέμων, μὲ τοὺς φουσκωμένους ἀσκούς του, οὓς ἐπαφῆκε πρό τινων ἡμερῶν ἐν τῇ Νέᾳ Ἐφημερίδι, προκειμένου περὶ τῆς δημοτικῆς ἐκλογῆς Σκιάθου. Ἐν

    Read More
  • Νεκρολογίες +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Θ´ ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΕΣ

    Ο ΠΑΤΗΡ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ

    Τῶν ἐπαγγελμάτων, ἔλεγε ξένος συγγραφεύς, καλῶς ἀποφαινόμενος, ὡς ἐμοὶ δοκεῖ, προορισμοῦ καὶ κλήσεως δέονται τρία, τό τε ἐκκλησιαστικὸν καὶ τὸ στρατιωτικὸν καὶ τὸ περὶ τὰς καλὰς τέχνας. Τοιαύτης κλήσεως ἂν μετέχωσιν οἱ παρ᾿ ἡμῖν σήμερον στρατηγοῦντες καὶ οἱ τῶν καλῶν τεχνῶν δημιουργοὶ ἀδυνατῶ νὰ εἴπω, παρὰ τοῖς ἐκ τοῦ ἱεροῦ Κλήρου δέ, ἐπειδὴ περὶ τούτων ἑνὸς ὁ λόγος, ἐρημία μοὶ φαίνεται, ἐξέστω μοι εἰπεῖν, ὁλοσχερὴς τοῦ πράγματος. Λέγω δέ, ἐν τῇ Ἑλλαδικῇ χώρᾳ τῇ ἀπελευθέρῳ, διότι οὐ μόνον ἀποδημητὴς θρασὺς νὰ εἶναι πρέπει, ἀλλ᾿ ἰχνευτὴς ἀμφιδέξιος, ὁ ἐπιχειρήσων ν᾿ ἀνεύρῃ καὶ ν᾿ ἀποκαλύψῃ ἕνα ἄνδρα μοναστὴν ἢ θύτην τοῦ ἐπιτηδεύματος ἄξιον. Ἐγκατεσπαρμένοι δέ, εἴ τινες τοιοῦτοι, ἀνὰ τὰς φάραγγας καὶ ἐν ταῖς χαράδραις τοῦ Ἄθω, καὶ οὗτοι ὁδηγὸν ποιούμενοι τὸ «Σῴζων σῷζε τὴν σαυτοῦ ψυχὴν». Εἰκότως.

    «Σέβομαι τοῦτο ὅ εἰμι», ἔγραφεν εἷς τῶν λογίων κληρικῶν, πρὸ πεντηκονταετίας, καὶ καλῶς θὰ εἶχεν ἂν πάντες οἱ ὁμόσχημοι ἐκείνῳ ἠδύναντο τὸ αὐτὸ νὰ αὐχήσωσιν. Ἀλλὰ πολλῷ βέλτιον θὰ ἦτο ἂν ὁ ἀείμνηστος ἔλεγεν ἁπλούστερον «Εἰμὶ τοῦτο ὅ εἰμι», ὅπερ θὰ ἦτο οἱονεὶ παράφρασις τοῦ ἀποστολικοῦ ρήματος, «Ἕκαστος ἐν ᾧ ἐκλήθη». Τί δὲ φέρτερον τούτου;

    Read More
  • Μουσικολογικά +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Ϛ´ ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΙΚΑ

    ΜΙΚΡΑ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ

    Βεβαίως ὁ κ. Ζ(αχαρίας) Π(απαντωνίου) ἀπὸ μακρὰν ἔρχεται γράφων εἰς τὸ «Σκρὶπ» ὅτι, μόνον ὁ δεῖνα καὶ ὁ δεῖνα ἀπέμειναν ἐρασταὶ τῆς Βυζαντινῆς μουσικῆς, καὶ ὅτι οἱ ὀλίγοι ἀπομείναντες ἔτρεχον ἀπὸ ναοῦ εἰς ναὸν διὰ ν᾿ ἀνακαλύψουν καὶ ἀκούσουν ψάλτην. Ἐφέτος ἴσα - ἴσα εἰς ὅλους τοὺς ναοὺς ἐπεκράτησεν ἡ Βυζαντινή, ὅπως καὶ ἐπεκράτει ἀνέκαθεν καὶ θὰ ἐπικρατήσῃ. Ἐξαιρῶ λόγου τὸν ναὸν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, περὶ οὗ αὐτὸς ὁ ἀρθρογράφος μᾶς πληροφορεῖ ὅτι πολλοὶ τὸν ἐκλαμβάνουν ἤδη ὡς θέατρον. Θοῦ Κύριε, φυλακὴν τῷ στόματί μου.

    Εἰς τὴν Ἁγ. Εἰρήνην, ὁ κ. Ν. Κανακάκης, καίτοι ἀναγκαζόμενος νὰ νεωτερίζῃ ἐν μέρει, διαπρέπει καὶ τὸ καυχᾶται, πιστεύω, ἰδίως ὡς βυζαντινὸς ψάλτης. Καὶ εἰς τὴν Χρυσοσπηλαιώτισσαν, ὅπου ἄλλοτε εἶχε γίνει ἀπόπειρα παρῳδήσεως, ἐφέτος, ὡς ἔμαθον, ἐψάλησαν ὅλα κατὰ τὸν γνήσιον τρόπον. Ὑπάρχουσι δὲ οὐκ ὀλίγοι διακεκριμένοι ψάλται ἐν Ἀθήναις, γνησίως ψάλλοντες, καθὼς οἱ ψάλται τοῦ Ἁγ. Κωνσταντίνου, τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, καθὼς ὁ κ. Α. Τσικνόπουλος εἰς τοὺς Ἁγ. Θεοδώρους, ὁ λαμπρόφωνος κ. Γ. Κυριαζὴς εἰς τὸν Ἁγ. Δημήτριον, ὁ αἰσθηματίας κ. Γιαννοῦτσος εἰς τοὺς Ἁγ. Ἀναργύρους, οἱ προσφιλεῖς ψάλται μας Παναγιώτης καὶ Μῆτσος εἰς τὴν Ρόμβην καὶ

    Read More
  • Φιλολογικά +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
    ΑΠΑΝΤΑ
    ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
    ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ
    Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
    ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
    ΑΘΗΝΑ 1988

    Ζ´ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ

    ΤΑΞΙΔΙ - ΒΑΠΟΡΙ - ΡΩΜΕΪΚΟ

    Οἱ πέντε ἐπιβάται εἶχαν πλαγιάσει εἰς τὰς πέντε κοκέτας των, καί τινες αὐτῶν ἐκάπνιζον, ἐπὶ τῶν προσκεφάλων ἀκουμβημένοι, καὶ συνωμίλουν εὔθυμα καὶ τετριμμένα, ἐνῷ δύο ἄλλοι τοὺς ἔκαμνον τὸ μπάσο, ρέγχοντες δυνατά.

    Πῶς ἄνθρωπος ὄχι πολὺ ὑγιὴς σωματικῶς, καὶ ὅστις ἀπὸ δώδεκα ἢ δεκατεσσάρων ἐτῶν δὲν εἶχε κοιμηθῆ ἐντὸς τοῦ αὐτοῦ θαλάμου μὲ ἄλλο ἄτομον, τὸ ἀναφέρω ὄχι ὡς καλὸν παράδειγμα, ἀλλά, τέλος, ἐκ τῶν κατ᾿ αὐτὸν ἀτυχῶν περιστάσεων εἶχε συνηθίσει, ὁ μισάνθρωπος, νὰ μὴ στέργῃ τὸν συγχρωτισμόν, πῶς, λέγω, θὰ ἠδύνατο νὰ εὕρῃ ἀνάπαυσιν, μεταξὺ τοῦ σωροῦ ἐκείνου, ἐντὸς χώρου τριῶν ἢ τεσσάρων τετραγωνικῶν πήχεων, καὶ ὑπὸ ὕψος ὀρόφου ὀργυιᾶς καὶ ἡμισείας; Τοῦτο ἦτο ἐπεῖγον πρὸς λύσιν πρόβλημα.

    Ἡ ἕκτη κοκέτα ἦτο εὔκαιρος ἀκόμη, καὶ εἰς ταύτην μὲ ἔταξε νὰ εἰσέλθω,  ἢ μᾶλλον ν᾿ ἀναρριχηθῶ, ὁ γεννάδας, ὁ καμαρότος. Καλὰ ἢ κακά, τὸ κατώρθωσα, μὲ ὀλίγους μόνον λακτισμοὺς εἰς τὸ κενόν, μὲ ἓν γλίστρημα καὶ μικρὸν ξεφλούδισμα τῆς χειρός, καὶ μὲ δύο ἢ τρεῖς κονδύλους εἰς τὸ μέτωπον. Τέλος ἤμην ἐπὶ τῆς κλίνης μου.

    Ἦτο, νομίζω, μετὰ τόσα ἔτη, ἡ πρώτη φορὰ καθ᾿ ἣν ἐταξίδευα, καὶ ἀκόμη ἡ πρωτίστη καθ᾿

    Read More
  • Ἀμφίβολα +

    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

    ΑΜΦΙΒΟΛΑ

    ΛΟΓΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΑΙ

    Ὑπὸ τὸν τίτλον τοῦτον ἐξέδωκε κατ᾿ αὐτὰς νέαν σειρὰν ἐκκλησιαστικῶν λόγων καὶ μελετῶν ὁ φιλόπονος καὶ εὐφραδὴς ὑφηγητὴς τῆς Θεολογίας κ. Ἰγν. Μοσχάκης. Πρὸ τετραετίας ἤδη εἶχε δημοσιεύσει τὴν πρώτην αὐτοῦ σειράν, ἧς ἡ πρόθυμος ἀποδοχὴ παρ᾿ ἡμῖν παρώρμησεν αὐτὸν εἰς ἔκδοσιν καὶ τοῦ νέου τούτου ἔργου. Τὸ γεγονὸς τοῦτο παρέχει, νομίζομεν, παρήγορον ἀπόδειξιν ὅτι τὸ θρησκευτικὸν αἴσθημα δὲν ἐξέλιπεν ὅλως ἐν ἡμῖν. Ὑπάρχουσιν ἔτι πολλοὶ οἱ ἐντρυφῶντες εἰς τὴν ἀνάγνωσιν θρησκευτικῶν βιβλίων, ἀρκεῖ μόνον ταῦτα ν᾿ ἀνταποκρίνωνται εἰς τὴν νῦν πνευματικὴν ἀνάπτυξιν τῆς κοινωνίας, νὰ μὴ ἀπόζωσι δὲ μεσαιωνικῆς σχολαστικότητος καὶ θεοσοφίας. Ὀφείλομεν δὲ νὰ ὁμολογήσωμεν ὅτι ὁ κ. Μοσχάκης ὁμιλεῖ καὶ γράφει, ὡς ἐμπρέπει τοῦτο εἰς ἀληθῆ θεολόγον τοῦ ιθʹ αἰῶνος. Δὲν ἐπιδεικνύει ζῆλον ἄκαιρον, οὐδὲ χάνεται εἰς θεωρίας ἀφῃρημένας. Ἀναπτύσσει κατὰ τὸ πλεῖστον πρακτικὰς τοῦ χριστιανισμοῦ ἀληθείας, τὰς ἀληθείας ἐκείνας, αἵτινες ἐξευγενίζουσι καὶ ἀνυψοῦσι τὸν ἄνθρωπον, προάγουσαι αὐτὸν εἰς ἐξομοίωσιν πρὸς τὸ ἄπειρον καὶ τελειότατον Ὄν, ὅπερ ἡ χριστιανικὴ θρησκεία κατ᾿ ἐξοχὴν προβάλλει ἡμῖν ὡς τύπον καὶ ὑπογραμμόν. Πράττει δὲ τοῦτο μετὰ πειθοῦς πολλῆς, αὐτὸς οὗτος ἐμφορούμενος ἁγνῶν πεποιθήσεων καὶ εὐσεβείας κατ᾿ ἐπίγνωσιν. Καὶ οἱ λόγοι καὶ αἱ μελέται τοῦ κ. Μοσχάκη ἀπευθύνονται ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ πρὸς ἀνθρώπους σκεπτομένους

    Read More
  • 1